Đình Phú Cang Nha Trang - Ngôi Nhà Cổ Độc Đáo

Đình Phú Cang là ngôi đình cổ hàng trăm năm qua vẫn lưu giữ những giá trị văn hoá, lịch sử của quá trình hình thành cộng đồng người Việt. Đình không chỉ là công trình kiến trúc giàu tính dân tộc, mà còn là địa danh lịch sử đã gắn liền với những mốc son lịch sử mà nhân dân Vạn Phú luôn luôn tự hào.

Đình Phú Cang Nha Trang ở đâu?

Đình Phú Cang nằm trên địa phận xã Vạn Phú, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Đình toạ lạc trong một khuôn viên rộng, thoáng, có diện tích 1.700m2, và bài trí nội thất theo kiểu thường thấy ở các đình quê.

Đường đi đến Đình Phú Cang

Đình Phú Cang cách Nha Trang khoảng 60km về phía Bắc, từ trung bạn đi hướng về Hà Nội theo quốc lộ 1A, đến cầu vượt Vạn Ninh đi dưới đường hầm rẽ trái đi thẳng lên theo hướng nhà thờ (phía Tây) khoảng 300m là đến Đình Phú Cang.

Tại sao lại có Đình Phú Cang?

Đình Phú Cang là tên gọi gắn liền với tên làng Phú Cang (thôn Phú Cang) thuộc xã Vạn Phú, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa. Đình do những cư dân người Việt di cư vào đây xây dựng vào khoảng cuối thế kỉ XVII, đầu thế kỷ XVIII để thờ Thành Hoàng làng, phối thờ Thiên Y Thánh Mẫu, Tiền Hiền, Hậu Hiền (những người có công khai khẩn đất đai, quy dân, lập ấp, tạo dựng xóm làng) và thờ các liệt sĩ là con dân của làng đã hy sinh trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược.

Đình Phú Cang được Bộ Văn hóa Thể thao công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia từ năm 1998.

Trong số 248 đình làng ở Khánh Hòa, di tích lịch sử đình Phú Cang là địa điểm du lịch Nha Trang được khá nhiều du khách biết đến. Những ai yêu thích tìm hiểu và khám phá những nét đẹp, các giá trị văn hóa lịch sử truyền thống thì di tích đình Phú Cang sẽ là một điểm đến khá thú vị.

Đình Phú Cang nằm ở xã Vạn Phú, huyện Vạn Ninh, tọa lạc trong một khuôn viên rộng rãi, thoáng mát với nhiều cây xanh. Ngôi đình này mang kiến trúc đặc trưng của miền Bắc và Trung Bộ.

Đến với địa điểm du lịch Nha Trang này, du khách sẽ được thăm một ngôi đình cổ nhỏ nhắn nằm trong một làng quê thanh bình. Vẻ cổ kính và trang nghiêm sẽ khiến du khách cảm thấy thích thú và muốn khám phá nhiều hơn.

Đình Phú Cang Kiến trúc cổ tuyệt đẹp

Đình được xây dựng trong một khuôn viên khá rộng và thoáng, diện tích tổng thể khoảng 1.700m2, và bài trí theo lối kiến trúc thường thấy của những mái đình nơi làng quê Việt Nam. và bài trí nội thất theo kiểu thường thấy ở các đình quê.

Gian chính có diện tích khoảng hơn 70m2 với chiều dài 9m, chiều rộng 8m, được kết cấu theo mô hình đình làng truyền thống với tứ trụ gồm 16 cột gỗ, phân bố thành bốn hàng cách đều nhau.

Mái đình được lợp ngói vảy cá, sân lát gạch và bao xung quanh là cây cối tươi tốt, sum suê. Phía trên cửa ở mặt trước của đình được chạm khắc trên gỗ với những hoa văn tinh xảo và cầu kỳ. Chính giữa có tấm biển khắc gỗ với ba chữ uy nghiêm “Phú Cang Đình”.

Đình thờ thành hoàng với danh hiệu là Dục Bảo Trung Hưng Linh Phò ban cảnh Thành Hoàng chi thần, các vị tiên hiền, bàn thờ bà mẹ xứ sở Thiên Yana (vị thần được cư dân miền Nam Trung Bộ tôn kính và thờ phụng). Đây là những vị thần có công lao lớn với nhân dân trong suốt quá trình mở mang bờ cõi, mở làng, lập ấp và phát triển của vùng đất Vạn Ninh.

Cũng từ ngôi đình này, bao thế hệ con em của xã đã sát cánh cùng nhau tham gia chống giặc ngoại xâm và tham gia hoạt động cách mạng trong cuộc kháng chiến trường kỳ với những chiến công hiển hách.

Đặc biệt hơn, đình có thờ bài vị của phó tướng – tổng trấn Trần Đường, người gắn liền tên tuổi với phong trào Cần Vương cuối thế kỷ 18. Trong suốt thời kỳ vua Hàm Nghi lãnh đạo phong trào Cần Vương, Tổng trấn có công đức to lớn trong việc tập hợp nông dân, binh lính để đánh Pháp. Vì vậy, ông được nhân dân vùng Vạn Ninh tôn kính.

Trong thời kì phong kiến, cụ thể là các thời vua Nguyễn, đình làng Phú Cang đã nhiều lần nhận sắc phong, quả chuông cổ và một chiếc trống lệnh. Hiện nay, đình vẫn còn lưu giữ được hai sắc chỉ do vua Thành Thái và vua Duy Tân nhà Nguyễn phong tặng.

Trong hai cuộc kháng chiến chống quân xâm lược, đình làng Phú Cang trở thành nơi che giấu, bảo vệ các chiến sĩ cách mạng. Thời đó, ngay trong đình còn có một tổ sản xuất vũ khí để cung cấp cho lực lượng cách mạng địa phương chiến đấu chống lại kẻ thù và bảo vệ quê hương.

Cũng từ ngôi đình này, bao thế hệ con em của xã đã sát cánh cùng nhau tham gia chống giặc ngoại xâm và tham gia hoạt động cách mạng trong cuộc kháng chiến trường kỳ với những chiến công hiển hách.

Đình Phú Cang – nơi lưu giữ những dấu ấn lịch sử

Trong giai đoạn 1945 – 1954, đình Phú Cang vẫn là nơi luyện tập của tự vệ, du kích địa phương, tăng cường cho cho Mặt trận Nha Trang – Khánh Hòa 101 ngày đêm chống Pháp (23/10/1945 – 02/02/1946) và bổ sung lực lượng cho đơn vị 365 của Liên khu. Lực lượng này đã tham gia chiến đấu dũng cảm tạo nên trận đánh oanh liệt, diệt xe tăng, xe bọc thép của Pháp ở đèo Cổ Mã.

Thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, đình Phú Cang vẫn là địa điểm gắn liền với cách mạng ở địa phương. Tại đây là nơi nuôi dấu cán bộ cách mạng, tiếp nhận thương binh của trận đánh tết Mậu Thân năm 1968. Trong những năm 1971 – 1972, đình Phú Cang là căn cứ cơ sở cách mạng của các đồng chí ở căn cứ địa cách mạng Đá Bàn (Ninh Hòa – Vạn Ninh), hoặc từ Vạn Ninh qua đèo Cổ Mã sang Phú Yên.

Từ những cơ sở hầm bí mật trong xã Vạn Phú và các xã lân cận, đây là địa điểm cung cấp tài liệu về chủ trương, chính sách của Đảng tuyên truyền, chỉ đạo cho cuộc kháng chiến ở các cơ sở cách mạng địa phương.

Với những truyền thống đấu tranh cách mạng bao đời của nhân dân địa phương gắn liền với ngôi đình, đặc biệt là nơi phát động quần chúng nhân dân địa phương đứng lên khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân sớm nhất ở Khánh Hòa, năm 1998 Bộ Văn hóa – Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) đã xếp hạng đình Phú Cang là di tích lịch sử – văn hóa Quốc gia.

Theo thời gian qua năm tháng, đình vẫn còn giữ những dấu tích đáng quý và đã trải qua những thăng trầm của lịch sử, nếu có dịp đến Vạn Ninh bạn đừng quên ghé thăm Đình Phú Cang Nha Trang để cảm ơn những người xưa đã mang lại cho mình một cuộc sống an lành, bình yên quý giá.